Ostanie lata doprowadziły do lepszego zrozumienia zagadnienia krótkowzroczności. Wiemy coraz więcej na temat jej powstawania i zapobiegania. Coraz częściej krótkowzroczność nie jest nazywana tylko wadą wzroku, ale też chorobą, która niesie inne powikłania.
Po co zapobiegać krótkowzroczności?
Trwa globalna epidemia krótkowzroczności. Szacuje się, że jeśli obecna tendencja nie ulegnie zmianie, to do 2050 roku ponad 50% światowej populacji będzie miało krótkowzroczność, a 10% będzie miało wysoką krótkowzroczność (-6,00 D i więcej). Oznacza to, że wkrótce wiele osób będzie dotkniętych konsekwencjami licznych powikłań ocznych z nią związanych. Wysoka krótkowzroczność jest przyczyną wielu poważnych powikłań w późniejszym życiu, takich jak odwarstwienie siatkówki, jaskra, zaćma i krótkowzroczne zwyrodnienie plamki.
Poważne powikłania zagrażające widzeniu mogą wystąpić także przy niższej krótkowzroczności. Wiemy, że każda dioptria postępu krótkowzroczności zwiększa trwające całe życie ryzyko rozwoju chorób oczu. Ryzyko upośledzenia wzroku związane z krótkowzrocznością wzrasta wraz ze wzrostem wady wzroku oraz długości gałki ocznej.
Oznacza to, że należy zrobić wszystko by zapobiec powstawaniu zjawiska jakim jest krótkowzroczność u dzieci, a jeśli wystąpi stosować metody leczenia, czyli spowalniania progresji krótkowzroczności.
Jak zapobiegać krótkowzroczności?
Chociaż genetyka, czyli m.in. występowanie krótkowzroczności u rodziców odgrywa pewną rolę w pojawieniu się jej u dzieci, to dowody coraz częściej wskazują na to, że bardziej zagrażające są czynniki środowiskowe – niski poziom aktywności na świeżym powietrzu i długotrwałe zaangażowanie w zadania wykonywane w bliży.
Około 70 procent dzieci w wieku od trzech do pięciu lat spędza do 2,5 godzin dziennie przed urządzeniami elektronicznymi. Udowodniono, że korzystanie z urządzeń elektronicznych przez ponad 3 godziny dziennie wiąże się z 4-krotnie częstszym występowaniem krótkowzroczności.
Konieczne jest ograniczenie czasu spędzanego przez dzieci przed urządzeniami elektronicznymi. Znaczenie ma też odległość aktywności wzrokowej, a przez to również wielkość ekranu, z którego korzysta dziecko: bardziej szkodliwe jest oglądanie bajek czy granie na smartfonie niż na ekranie komputera czy telewizora.
Krótkowzroczności można także zapobiec, zapewniając dziecku dobrą jakość snu: wystarczającym czasem jego trwania oraz odpowiednią porą kładzenia się spać. Szczególnie ważne jest, by nie korzystać z urządzeń elektronicznych przed snem, ponieważ mogą one zaburzyć poziom melatoniny i przyczynić się do nadmiernego pobudzenia.
Wydłużenie czasu spędzanego na świeżym powietrzu jest skuteczne w ograniczaniu początku krótkowzroczności, szczególnie u dzieci do 6-7 roku życia. Zaleca się, by spędzały one 2 godziny dziennie na zewnątrz każdego dnia. Zapewnienie tego czasu na świeżym powietrzu może być trudne dla rodziców, dlatego potrzebna jest współpraca ze szkołami w tym zakresie. Zaleca się, by przerwy szkolne i, jeśli jest to możliwe, to niektóre zajęcia odbywały na zewnątrz.
W procesie zapobiegania krótkowzroczności ważne jest także badanie wzroku dzieci. Początek krótkowzroczności przypada zwykle na 6. rok życia. Dlatego konieczne jest, aby każde dziecko zostało poddane badaniu wzorku przed rozpoczęciem nauki w szkole, w wieku około 4-5 lat, aby upewnić się, że u dziecka nie występują wady wzroku, nie jest ono narażone na zwiększone ryzyko wystąpienia chorób oczu oraz że stan zdrowia oczu jest prawidłowy. Następnie zaleca się, aby dzieci miały pełne badanie wzroku „regularnie” przez wszystkie lata nauki szkolnej.
Zapobieganie wystąpieniu krótkowzroczności zmniejszy koszty (okularów, soczewek kontaktowych) ponoszone przez całe życie, ryzyko powikłań i pogorszenia wzroku w dorosłym życiu. Najważniejszymi sposobami na zapobieganie krótkowzroczności jest ograniczenie korzystania przez dzieci z ekranów cyfrowych oraz wydłużenie czasu spędzanego na zewnątrz każdego dnia.
Zapraszamy do przeczytania innych artykułów na stronie miopia: