Omówienie artykułu pt. „Uszkodzenie siatkówki po powtarzającej się ekspozycji na światło czerwone o niskiej intensywności” opublikowanego w JAMA Ophthalmology w 2023 roku [1].

Materiał opracowany w ramach projektu pt.: Kampania edukacyjna “Miopia – rozwój wiedzy na temat krótkowzroczności”, współfinansowanego przez Ministerstwo Edukacji i Nauki 

W artykule przedstawiono przypadek 12-letniej dziewczynki, u której wystąpiła obustronna utrata wzroku trwająca 2 tygodnie po 5-miesięcznym stosowaniu wielokrotnej ekspozycji na światło czerwone o niskiej intensywności (RLRL) (Eyerising, Suzhou Xuanjia Optoelectronics Technology) z powodu obustronnej umiarkowanej krótkowzroczności. Miesiąc przed prezentacją pacjentka skarżyła się na nienormalnie jasne światło i przedłużające się powidoki po ekspozycji na światło. Obrazy optycznej koherentnej tomografii (OCT) przed terapią RLRL były prawidłowe. Najlepiej skorygowana ostrość wzroku spadła z 20/20 do 20/30 w obu oczach. Nie stwierdzono stanu zapalnego w odcinku przednim ani tylnym. Zdjęcia dna oka ujawniły tylko obustronnie zaciemnione dołki z płytką hipofluorescencją na obrazach autofluorescencyjnych. W badaniu OCT zidentyfikowano obustronne przerwanie strefy elipsoidalnej dołka i nieciągłość strefy zazębiania się czopków i RPE (interdigitation zone – IZ). Rezonans magnetyczny nie wykazał uszkodzeń nerwu wzrokowego ani ośrodkowego układu nerwowego. Badanie w kierunku czynników zakaźnych i stanów zapalnych były ujemne. Wieloogniskowy elektroretinogram ujawnił umiarkowanie zmniejszoną odpowiedź odpowiednio w plamce żółtej i okolicy okołoplamkowej. Po 3 miesiącach bez terapii RLRL obustronne zewnętrzne uszkodzenie siatkówki częściowo ustąpiło, a ostrość wzroku poprawiła się do 20/25 w obu oczach.

Fot. Canva

Zgodnie z normami American National Standards Institute z 2014 roku laser ten sklasyfikowany jest jako klasa 1; jego górna maksymalna moc wynosi 0,4 mW i jest bezpieczna przy bezpośredniej ekspozycji oczu. W kilku randomizowanych badaniach klinicznych z użyciem lasera Eyerising RLRL nie odnotowano żadnych poważnych zdarzeń niepożądanych związanych z leczeniem. [2,3]

Jednak wiadomo, że światło o długości fali w zakresie od 400 do 1400 nm może docierając do siatkówki stwarzać potencjalne zagrożenie. [4] W opisywanym przypadku, doszło do pogorszenia widzenia po 5 miesiącach terapii RLRL. Mogło to być związane z niestabilnością mocy światła urządzenia, potencjalną niewłaściwą długą ekspozycją lub możliwą wrażliwością pacjenta na toksyczność światła, chociaż nie było na to pewnych dowodów. Światło może odwracalnie uszkodzić siatkówkę poprzez mechanizmy fototermiczne i fotochemiczne. Jeśli moc światła maszyny jest niestabilna, może spowodować natychmiastowe uszkodzenie w wyniku pojedynczego rozbłysku światła w wyniku efektu fototermicznego. Komórki nabłonka barwnikowego siatkówki (RPE) i fotoreceptory są miejscami, w których uszkodzenie cieplne jest początkowo widoczne histologicznie. Jeśli ekspozycja jest przedłużona lub częstsza, mogą kumulować się efekty fotochemiczne prowadzące do objawów klinicznych. [5] Przy codziennej ekspozycji siatkówki na światło czerwone wolne rodniki lub reaktywne formy tlenu wytwarzają i atakują lipidy i białka w sposób ciągły, powodując śmierć fotoreceptorów i komórek RPE. [4]  Dodatkowo, różnice indywidualne mogą sprawić, że siatkówka będzie bardziej wrażliwa na światło. [4] Tak więc toksyczność światła mogła objawiać się poprzez te mechanizmy.

Krótkowzroczność to ogólnoświatowy problem z pojawiającymi się możliwościami leczenia. Populacja leczona i protokoły muszą zostać zweryfikowane poprzez rygorystyczne badania kliniczne z udziałem różnych grup etnicznych. Wdrożenie musi być ściśle monitorowane, a instrumenty powinny być regularnie konserwowane, aby uniknąć możliwego uszkodzenia siatkówki.

Streszczenie naukowe opracował:

Prof. dr hab. med. Andrzej Grzybowski
Kierownik Katedry Okulistyki, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn
Kierownik Instytutu Okulistycznych Badań Naukowych, Fundacja Okulistyka 21, Poznań

1. Piśmiennictwo
   1. Liu H, Yang Y, Guo J, Peng J, Zhao P. Retinal Damage After Repeated Low-level Red-Light Laser Exposure. JAMA Ophthalmol. 2023 Jul 1;141(7):693-695. doi: 1001/jamaophthalmol.2023.1548.
   2. Jiang  Y, Zhu  Z, Tan  X,  et al.  Effect of repeated low-level red-light therapy for myopia control in children: a multicenter randomized controlled trial. Ophthalmology. 2022;129(5):509-519. doi:1016/j.ophtha.2021.11.023
   3. Dong  J, Zhu  Z, Xu  H, He  M.  Myopia control effect of repeated low-level red-light therapy in Chinese children: a randomized, double-blind, controlled clinical trial.  Ophthalmology. 2023;130(2):198-204. doi:1016/j.ophtha.2022.08.024
   4. Youssef  PN, Sheibani  N, Albert  DM.  Retinal light toxicity.  Eye (Lond). 2011;25(1):1-14. doi:1038/eye.2010.149
   5. Hunter  JJ, Morgan  JI, Merigan  WH, Sliney  DH, Sparrow  JR, Williams  DR.  The susceptibility of the retina to photochemical damage from visible light.  Prog Retin Eye Res. 2012;31(1):28-42. doi:1016/j.preteyeres.2011.11.001