Artykuł został opracowany w ramach projektu pt.: Kampania edukacyjna dotycząca krótkowzroczności wraz z badaniami przesiewowymi wzroku dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym w powiecie poznańskim, współfinansowanego ze środków Powiatu Poznańskiego
Krótkowzroczność jest powszechną wadą wzroku charakteryzującą się niezdolnością do wyraźnego widzenia odległych obiektów. Częstość występowania krótkowzroczności wzrasta na całym świecie, szczególnie wśród dzieci, co czyni ją ważnym problemem zdrowia publicznego. Poniżej przedstawione zostanie występowanie krótkowzroczności u dzieci w różnych częściach świata.
Azja Wschodnia i Południowo-Wschodnia
Wskaźniki krótkowzroczności w krajach Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej, takich jak Chiny, Singapur, Tajwan, Korea Południowa i Japonia, należą do najwyższych na świecie. Na obszarach miejskich częstość występowania krótkowzroczności może sięgać nawet 80-90% wśród młodych dorosłych. Ta wysoka częstość występowania została przypisana połączeniu czynników genetycznych i środowiskowych, w tym intensywnej presji edukacyjnej oraz ograniczonej aktywności na świeżym powietrzu.
Chiny mają jeden z najwyższych wskaźników rozpowszechnienia krótkowzroczności na świecie, szczególnie wśród dzieci i młodzieży. Wskaźniki krótkowzroczności w Chinach osiągnęły alarmujący poziom, a częstość występowania jest znacznie wyższa niż w wielu innych krajach. Częstość występowania krótkowzroczności u dzieci w wieku szkolnym na obszarach miejskich może sięgać nawet 70-80%, a nawet więcej wśród młodych dorosłych. Rozpowszechnienie krótkowzroczności jest zwykle wyższe na obszarach miejskich w porównaniu z regionami wiejskimi w Chinach. Uważa się, że urbanizacja i związane z nią zmiany stylu życia, takie jak skrócenie czasu spędzanego na świeżym powietrzu i zwiększenie aktywności wzrokowej z bliska, przyczyniają się do wyższych wskaźników krótkowzroczności obserwowanych w populacjach miejskich. Częstość występowania krótkowzroczności wzrasta w Chinach wraz z wiekiem. Czynniki genetyczne również odgrywają rolę w rozwoju krótkowzroczności w populacji chińskiej. Z podatnością na krótkowzroczność zidentyfikowano wiele wariantów genetycznych. Interakcje między predyspozycjami genetycznymi a czynnikami środowiskowymi prawdopodobnie przyczyniają się do wysokiego wskaźnika krótkowzroczności obserwowanego w Chinach. Znaczna częstość występowania krótkowzroczności w Chinach doprowadziła do rosnącego uznania jej wpływu na zdrowie publiczne. Rząd chiński wdrożył różne strategie, aby rozwiązać ten problem, w tym promowanie aktywności na świeżym powietrzu, zmniejszenie obciążenia pracą wzrokową w szkole oraz podnoszenie świadomości na temat zapobiegania i kontroli krótkowzroczności.
Ameryka Północna
Wskaźniki krótkowzroczności w Ameryce Północnej również rosną, chociaż częstość występowania jest ogólnie niższa w porównaniu z krajami Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej. Częstość występowania jest różna w różnych grupach etnicznych i społeczno-ekonomicznych. Urbanizacja, skrócenie czasu spędzanego na świeżym powietrzu i zwiększenie aktywności wzrokowej z bliska, w tym długotrwałe korzystanie z urządzeń cyfrowych, są uważane za potencjalne czynniki ryzyka rozwoju krótkowzroczności.
Afryka i Ameryka Południowa
Dane dotyczące rozpowszechnienia krótkowzroczności w tych regionach są ograniczone, ale badania sugerują stosunkowo niższe wskaźniki w porównaniu z Azją Wschodnią i Europą. Jednak urbanizacja i zmieniający się styl życia w szybko rozwijających się obszarach miejskich mogą z czasem prowadzić do wzrostu wskaźników krótkowzroczności.
Europa
Częstość występowania krótkowzroczności w krajach europejskich różni się w zależności od regionu. Ogólnie rzecz biorąc, kraje Europy Północnej mają zwykle niższe wskaźniki krótkowzroczności w porównaniu z krajami Europy Południowej i Wschodniej. Jednak w ostatnich dziesięcioleciach obserwuje się tendencję wzrostową częstości występowania krótkowzroczności. Czynniki takie jak urbanizacja, wzmożona aktywność wzrokowa z bliska oraz zmiany stylu życia mogą przyczynić się do wzrostu częstości występowania krótkowzroczności u dzieci w Europie.
Wschodnia Europa
Wskaźniki krótkowzroczności w krajach Europy Wschodniej, takich jak Polska, Węgry, Czechy i Rumunia, wykazują duże zróżnicowanie. Niektóre badania wskazują na mniejszą częstość występowania krótkowzroczności na obszarach wiejskich w porównaniu z obszarami miejskimi. Urbanizacja, zmieniający się styl życia i zwiększona aktywność wzrokowa z bliska to czynniki, które mogą przyczynić się do wzrostu wskaźników krótkowzroczności w tych regionach.
Polska
W Polsce częstość występowania krótkowzroczności wzrasta w ostatnich latach, podobnie jak w innych częściach Europy. Chociaż konkretne dane dotyczące rozpowszechnienia krótkowzroczności w Polsce mogą się różnić w zależności od badań, kilka badań rzuciło światło na tę sytuację. Badania przeprowadzone w różnych regionach Polski wykazały zróżnicowaną częstość występowania krótkowzroczności wśród dzieci. Zgłoszona częstość występowania waha się od około 20% do ponad 50%, w zależności od grupy wiekowej i konkretnej badanej populacji. Ogólnie rzecz biorąc, wskaźniki krótkowzroczności są zwykle wyższe na obszarach miejskich w porównaniu z regionami wiejskimi.
Ogólnie rzecz biorąc, krótkowzroczność jest globalnym problemem dotykającym dzieci na całym świecie, ze szczególnie wysokim wskaźnikiem w krajach Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej. Jednak rosnąca częstość występowania krótkowzroczności w innych regionach podkreśla potrzebę dalszych badań, świadomości społecznej i strategii zapobiegawczych w celu rozwiązania tego narastającego problemu zdrowia publicznego.
Więcej informacji można znaleźć na stronie miopia.pl
Poradnia okulistyczna dla dzieci w Owińskach, Pl. Przemysława 9, prowadzona przez prof. Andrzeja Grzybowskiego wykonuje bezpłatne badania kontrolne w ramach NFZ. Do odbycia wizyty niezbędne jest skierowanie od lekarza rodzinnego. Rejestracja odbywa się telefonicznie (tel. 572-295-050) w godz. 16.00-17.30.
Autor:
Prof. dr hab. med. Andrzej Grzybowski
Kierownik Katedry Okulistyki, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn
Kierownik Instytutu Okulistycznych Badań Naukowych, Fundacja Okulistyka 21, Poznań